"พังผืดในโพรงประสาน" ศัตรูเงียบที่ทำให้คุณปวดเรื้อรัง

Percutaneous Epidural Adhesiolysis 
การรักษาอาการปวดเรื้อรังจากพังผืดในโพรงประสาท

    Percutaneous Epidural Adhesiolysis เป็นหัตถการที่ใช้รักษาผู้ป่วยที่มีอาการปวดเรื้อรังจากพังผืดในโพรงประสาท (epidural space) โดยเฉพาะในผู้ที่มีภาวะ Failed Back Surgery Syndrome (FBSS) หรือภาวะปวดหลังเรื้อรังหลังการผ่าตัด ที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบดั้งเดิม เช่น การใช้ยาและกายภาพบำบัด

ข้อบ่งชี้

1. Failed Back Surgery Syndrome (FBSS) : อาการปวดที่ยังคงอยู่หรือกลับมาใหม่หลังการผ่าตัดกระดูกสันหลัง

2. Epidural Fibrosis : การเกิดพังผืดรอบรากประสาทหลังการผ่าตัด

3. Spinal Stenosis : ภาวะโพรงกระดูกสันหลังตีบแคบ ทำให้เกิดการกดทับเส้นประสาท

4. Herniated Disc with Radiculopathy : หมอนรองกระดูกกดทับเส้นประสาท ที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบอนุรักษ์นิยม

5. Chronic Radicular Pain อาการปวดร้าวลงขาจากเส้นประสาทถูกกดทับ

6. ผู้ที่ไม่สามารถเข้ารับการผ่าตัดได้ เช่น ผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัด


เทคนิคการทำ Epidural Adhesiolysis

1. เตรียมผู้ป่วย : ให้ยาชาเฉพาะที่และยาคลายความกังวลในระหว่างการทำหัตถการ

2. ใช้เครื่อง X-ray (Fluoroscopy) นำทาง เพื่อระบุตำแหน่งของพังผืดที่กดทับรากประสาท

3. สอดสายสวนพิเศษ (Racz Catheter หรือ Steerable Epidural Balloon Catheter เข้าไปในโพรงประสาทผ่านทางกระเบนเหน็บ (Caudal Epidural Space) หรือทางรูเปิดเส้นประสาท (Transforaminal Approach)

4. ขยายบอลลูนหรือฉีดสารสลายพังผืด โดยใช้เอนไซม์ไฮยาลูโรนิเดส (Hyaluronidase) ฉีดยา สเตียรอยด์และยาชา ลดการอักเสบและบรรเทาอาการปวด

5. ฉีดน้ำเกลือเข้มข้น 10% ช้าๆ ใน 30 นาที

6. เฝ้าติดตามอาการ : ผู้ป่วยจะได้รับการติดตามอาการและอาจต้องทำซ้ำหากจำเป็น

ข้อดี

• ลดอาการปวดได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่ต้องผ่าตัดใหญ่
• ขจัดพังผืดเชิงกลได้ดีขึ้น โดยเฉพาะเมื่อใช้ Steerable Epidural Balloon Catheter ที่    สามารถขยายและแฟบบอลลูนเพื่อแยกพังผืด สามารถควบคุมทิศทางของสายสวนได้ดี    ทำให้เข้าถึงจุดที่มีพังผืดอย่างแม่นยำ
• ลดระยะเวลาพักฟื้น เมื่อเทียบกับการผ่าตัดกระดูกสันหลังซ้ำ

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น

• แม้หัตถการนี้จะมีความปลอดภัยสูง แต่ก็อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนบางอย่าง เช่น:
  แพ้ยาจากยาชา สเตียรอยด์ หรือเอนไซม์ที่ใช้สลายพังผืด
• การติดเชื้อในโพรงประสาท (Epidural Abscess) พบได้น้อย แต่ต้องเฝ้าระวัง
• เลือดออกในโพรงประสาท (Epidural Hematoma) อาจทำให้เกิดอาการปวดรุนแรงขึ้น
• น้ำไขสันหลังรั่ว (Dural Puncture & CSF Leak) อาจทำให้ปวดศีรษะหลังทำหัตถกา
• อาการชาหรือกล้ามเนื้ออ่อนแรงชั่วคราว อาจเกิดขึ้นหากเส้นประสาทได้รับการระคายเคือง

อัตราความสำเร็จและการทำซ้ำ

• อัตราความสำเร็จในการบรรเทาอาการปวดอยู่ที่ 50-80% โดยผู้ป่วยส่วนใหญ่มักรู้สึกดีขึ้นภายใน 1-2 สัปดาห์หลังทำหัตถการ
• ผลลัพธ์อยู่ได้นาน 3-6 เดือน ขึ้นอยู่กับสาเหตุของอาการปวดและการตอบสนองของผู้ป่วยสามารถทำซ้ำได้ทุก3-6 เดือน แต่ไม่ควรเกิน 3 ครั้งต่อปี เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อน

สรุป

    Percutaneous Epidural Adhesiolysis เป็นหัตถการที่มีประสิทธิภาพสูงในการรักษาอาการปวดเรื้อรังจากพังผืดในโพรงประสาท เหมาะสำหรับผู้ที่มี FBSS, Spinal Stenosis หรือ Chronic Radicular Pain ที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบอื่น  ทั้งนี้หัตถการควรดำเนินการโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและมีการติดตามอาการอย่างใกล้ชิดเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น