" รักษาอาการปวดแผลผ่าตัดเรื้อรัง "

2. อุบัติการณ์ของอาการปวดแผลผ่าตัดเรื้อรัง

CPSP พบได้ในผู้ป่วยที่ผ่านการผ่าตัด 5 - 50% ขึ้นอยู่กับชนิดของการผ่าตัด ตัวอย่างอัตราการเกิด CPSP จากงานวิจัย ได้แก่:

• การตัดแขนขา 85%
• การผ่าตัดทรวงอก 71%
• การผ่าตัดเต้านม 57%
• การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า 44%
• การผ่าตัดช่องท้อง 21%

3. สาเหตุของอาการปวดแผลผ่าตัดเรื้อรัง

CPSP เกิดจากหลายปัจจัย ทั้งทางกายภาพและจิตใจ เช่น:

• การบาดเจ็บของเส้นประสาท ระหว่างการผ่าตัด
• การอักเสบเรื้อรัง หรือมีการติดเชื้อที่แผลผ่าตัด
• ความไวของระบบประสาท ทำให้ร่างกายรับรู้ความเจ็บปวดมากกว่าปกติ
• ปัจจัยด้านจิตใจ เช่น ความเครียดหรือภาวะซึมเศร้า อาจทำให้รู้สึกปวดมากขึ้น

4. ปัจจัยเสี่ยงของการเกิด CPSP

A. ก่อนการผ่าตัด

• มีประวัติอาการปวดเรื้อรังมาก่อน
• มีภาวะซึมเศร้าหรือวิตกกังวล
• ใช้ยาแก้ปวดกลุ่มโอปิออยด์เป็นเวลานาน

B. ระหว่างการผ่าตัด

• การบาดเจ็บของเส้นประสาทขณะผ่าตัด
• ความรุนแรงของอาการปวดเฉียบพลันหลังการผ่าตัด

C. หลังการผ่าตัด

• การควบคุมอาการปวดเฉียบพลันไม่ดี
• การติดเชื้อหรือภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด
• การทำกายภาพบำบัดที่ไม่เพียงพอ

5. วิธีการรักษาอาการปวดแผลผ่าตัดเรื้อรัง

5.1 การใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการปวด

• ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) เช่น Ibuprofen, Naproxen, Etoricoxib, Celecoxib
• ยากันชัก (Anticonvulsants) เช่น Gabapentin, Pregabalin Mirogabalin
• ยาต้านเศร้า (Antidepressants) เช่น Amitriptyline, Nortriptyline, Duloxetine
• ยาชาเฉพาะที่ (Local Anesthetics) เช่น แผ่นแปะไลโดเคน(lidocaine pad)
• ยากลุ่มโอปิออยด์ (Opioids) เช่น Morphine, Oxycontin, Fentanyl patch, Methadone (ใช้ในกรณีจำเป็นเท่านั้น)

5.2 การรักษาด้วยเทคนิคทางการแพทย์

• การฉีดยาชาและสเตียรอยด์ บริเวณเส้นประสาทที่ได้รับผลกระทบ
• การกระตุ้นด้วยแม่เหล็กส่วนปลาย (Peripheral Magnetic Stimulation : PMS) เพื่อกระตุ้นระบบประสาท ลดอาการปวด
• การกระตุ้นเส้นประสาทไขสันหลัง (Spinal Cord Stimulation : SCS) สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการปวดรุนแรง

5.3 การทำกายภาพบำบัดและการดูแลตนเอง

• การบริหารกล้ามเนื้อเพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นและลดการเกร็งตัว
• การใช้เทคนิคผ่อนคลาย เช่น การทำสมาธิและโยคะ
• การปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การออกกำลังกายเบา ๆ สม่ำเสมอ

6. แนวทางการป้องกัน CPSP

• การใช้เทคนิคระงับปวดหลายรูปแบบ (Multimodal Analgesia) เช่น NSAIDs, Gabapentinoids เพื่อลดการใช้โอปิออยด์
• การบล็อกเส้นประสาท เพื่อลดอาการปวดเฉียบพลันหลังผ่าตัด
• การให้คำปรึกษาด้านจิตใจ เพื่อลดความวิตกกังวลก่อนการผ่าตัด

7. บทสรุป

อาการปวดแผลผ่าตัดเรื้อรัง (CPSP) เป็นภาวะที่พบได้บ่อยและส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย การรักษาควรใช้แนวทางบูรณาการ ทั้งการใช้ยา การทำกายภาพบำบัด และการดูแลด้านจิตใจ หากคุณหรือคนใกล้ชิดมีอาการปวดเรื้อรังหลังผ่าตัด ควรรีบปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเพื่อหาวิธีรักษาที่เหมาะสมต่อไป